Најдобриот жив математичар, Русинот Григори Перелман, ја има пронајдено својата среќа, која е независна од парите. Григори jа одби заслужената награда од милион долари. Што е тоа што тој за тие пари може да го купи а веќе го нема во себе? „Ако можете да ги тренирате рацте и нозете, зошто избегнувате да го тренирате мозкот?“, вели математичарот Григори.
Живи аскетски живот, сака да чита книги и тоа го прави бескрајно среќен. Невработен е. Живее во Санкт Петерсбург, во станот на мајка му и од нејзината пензија.
Григори го потврдува правилото според кое на „секој генијалец му е потребен брат или сестра за да го издржуваат“. Соседите ретко го гледаат. Понекогаш ќе прошета во излитено палто и во излитени фармерки. Тие тврдат дека тој живее во сиромаштија, иако веруваат дека и Григори тоа истото го мисли за нив.
Григори стана за потсмев ширум светот, особено на оние кои едвај завршија осмолетка. Истите кои и на Ајнштајн и на Тесла би им делеле совети.
Математиката не е работа на мислење, како што ниту човекот е рационално битие. Светските институции би требало да го регулираат правото на „возрасните“ да бидат ирационални и неразборити. Психологијата вели дека кога ке се најде објаснување за некоја околност или појава, тогаш се блокира природната тенденција на свеста понатаму самостојно да делува.
На тој начин повеќе не се запознаваме себеси, ниту развиваме креативни идеи. Григори Перелман реши еден од седумте милениумски проблеми во математиката: тополошки проблем според кој секој тридимензионален простор кој е без дупки, е поврзан и конечен, всушност еквивалентен на развлечената сфера. Работел околу осум година на решавање на ова хипотеза, а целата постапка ја објаснил на илјада страници. Освен што го одбил милионот, тој е запомнет и по реченицата:
Математиката е универзален модел на природата и тоа е се што знаеме. Уметноста и филозофијата се засноваат на математиката, додека науката и уметноста се спојуваат во крајната точка. Григори е руски уметник, љубител на виолина и математичар, кој интелектуално е над монетарниот систем. Само и таква личност можеше да го реши милениумскиот проблем. Паметен и скромен, Перелман би требало да биде пример на „јет-сетот“ кој знае да брои, но понатаму на прсти.
Запад изгради империја на суетите на прости луѓе. Антипод на Макијавелизмот, Русинот Григори, е модерен Диоген, слободен во секој поглед. Иако е социјален случај, на него му е доволно тоа што го има, додека на некој би му било малку кога би му подариле и цел град.
Григори е роден на 13 мај 1966 година. Како еден од петте членови на советската екипа, во 1982 година на Меѓународната математичка олимпијада освоил златна медалја со освоен совршен резултат. Докторирал во Санкт Петерсбург, предавал на неколку американски факултети, но во 1994 гоидна дал отказ на Беркли и се вратил во Русија. Иако го решил Поенкаровиот милениумски проблем, се пофалил само на еден негов колега. Овој, воодушевен од откритието, резултатите ги презентирал пред научната јавност.
Монополот на математички мозгови, после низа години испитување на неговиот резултат, го прогласи за бравурозно откритие. Наградата на Филдс, еквивалентна на Нобелова награда како и ЦМИ признание во висина од милион долари, Перелман ги одбил. Луѓето како Григори ги надминуваат медиокритетите и секојдневните човечки потреби, па и потребата за пари и слава. Не се појавил на церемонијата на доделување во Мадрид, што се случило за прв пат во доделувањето на оваа награда, а коментарот бил дека токму тој ден „морал да појде во шумата да собере печурки“. Сосема логично објаснување на еден гениј.
Перелман кратко искоментирал дела Европското здружение на математичари не е компетентно да го оценува неговиот труд, без разлика што оценката била позитивна. Со неколку збора во руските медиуми, изјавил дека не е заинтересиран за парите, ниту за слава, и дека не сака да биде изложен како животно во зоолошка градина. После ова стана најголемата енигма во историјата на американските медиуми, каде капиталот е на ранг со божество.
Сите соби во станот на Перелман се крцати со книги и листови хартија. Соседите се жалат дека им смета кога тој удира со топчето за тенис по ѕидовите.
Обични смртници трчаат за материјални работи, пари, слава… Додека луѓето како Григори се задоволуваат со малку и со императив за трагање по тајни.
Човек кој живее за принципи а не за пари, го отфрла комодитетот, занејќи дека постои нешто што е повредно од пари.
И во Русија Григори е често мета на потсмев. Многумина му префрлаат дека требал да ја прими паричната награда од еден милион долари и да ја даде за добротворни цели. Притоа заборавајќи дека Григори, наместо пари, на идните поколенија им остави врвно знаење, потполно бесплатно.
Генијалците често имаат проблем со комуникацијата со околината, но затоа тоа го компензираат со некои други работи. Баш таквите го движат светот. Последното што Григори го кажа пред новинарите беше: „Знам како функционира Универзумот. Зошто тогаш би трчал да земам некој милион долари, кажете ми?„
Навикнат сум да живеам во комплетно недоразбирање со мнозинството. Порано мислев дека ако дадам сè од себе, во еден момент ќе се разбереме и ќе заживееме среќно и весело до крајот на животот. Тоа кога бев млад. Сега кога сум поискусен, кога можам да ги согледам дури и резултатите од сопствените залагања, јасно ми е…
На 69-годишна возраст почина Александра Слаѓана Милошевиќ, иконата на новиот музички бран во осумдесетите години во поранешна Југославија. Важеше за икона која ги рушеше сите табуа, а на пошироката јавност ѝ е најпозната по хит-нумерата „Принцеза“ која во 1984 година ја сними со Дадо Топиќ. Вистински бум направи со антологискиот хит и спот „Мики, Мики“…
Познатиот српски фотограф Томислав Петернек почина на 91-годишна возраст во Белград. Тој беше носител на највисоките титули во професијата и добитник на повеќе домашни и меѓународни награди, а неговите фотографии беа објавени во најзначајните светски весници, пренесува РТС. Томислав Петернек е роден 1933 година во Винковци, а со фотографија се занимава од 1954 година, пишува…
Денеска по кусо боледување почина еден од највлијателните и најуспешни скопски диџеи, музичари, композитори, текстописци, издавачи и продуценти Мирко Попов. Попов е роден во 1972 година во Скопје. Израснат во Градски ѕид, како што и самиот велеше во неговото „кучкар маало“, почнува да купува плочи и ја засакува музиката уште од основното училиште, што логично резултираше со првите…
Романот „Единствен матичен број“ на Лидија Димковска е добитник на наградата „Роман на годината“ за 2023 година што ја доделува Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“. Објавувањето на добитникот на наградата се одржа денеска во кафе-книжарницата „Буква“, а за победникот одлучуваше жири-комисија составена од Влада Урошевиќ, Бранко Цветкоски, Марија Ѓорѓиева, Сашо…
„Единствен матичен број“ од Лидија Димковска („Три“), „Ако се родат некакви чувства: зборник за љубовта на Гоце и Јанка“ од Блаже Миневски („Матица македонска“), „Заборав“ од Томислав Османли („ВиГ Зеница“), „Сѐ уште можам нешто да сторам“ од Фросина Пармаковска („Или – или“) и „Зелениот дворец“ од Сибо („Арс Либрис“) се петте романи што се најдоа…
(Кон претставата „Поткровје“, по драмскиот текст „Цена“ на Артур Милер во продукција и режија на Александар Ивановски во копродукција со Македонскиот народен театар од Скопје. Главни улоги: Томислав Давидовски, Хари Михајловски, Елена Кузманов, Горан Ников) Двоактната пиеса на Артур Милер е напишана во далечната 1967 година, веднаш по неговите големи пиеси со кои стекнува светска…
(Кон претставата „Бура и продор“ по концепт и режија на Теа Беговска, а во продукција на Интернационалниот театарски фестивал „Скупи“. Главни улоги: Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски, Дин Ибрахим) Најпознатата сентенца на Питер Брук во неговото капитално теоретско дело „Празен простор“ вели: „Можам да земам кој било празен простор…
