Пари – 3000 г. п.н.е.
Во првите милион години од животот на земјата, продажба значело да се трампаат добра, што значи тие физички да се транспортираат и разменуваат.
Парите, од друга страна, овозможиле да се разменува вредноста на добрата што се тргуваат, наместо самите тие, што направило возможно да биде и продавање на големи количини стоки.
2700 г. п.н.е.
Абакус
Парите направиле да бидат можни поголеми финансиски трансакции, што создало потреба за лесно да може да се пресметаат количините на стоки и парите што треба да се разменат. Првиот абакус бил измислен во Сумерија, но достигнал совршенство во Кина.
100 г. н.е.
Акции
Првата јавно издадена акција била во Римската република, која што значела дека граѓаните можеле да купуваат акции во приватни компании што обезбедувале владини услуги. Оваа иновација довела до тоа обичните граѓани да учествуваат во растечкото богатство на републиката.
Интересен факт: Првиот крах на берзата се случил набргу по оваа иновација
27 г. н.е.
Камата
Економската активност стагнирала доколку оние што имаат пари се лимитирани во можноста да ги потрошат. Измислувањето на каматата, заедно со акциите, го претворила Рим во Вол Стрит на своето време.
Интересен факт: Можноста да се позајмуваат пари со камата била круцијална за експанзија на Римската империја.
1129 г.
Банкарство
Можноста да се депонираат пари на едно место и да се повлечат на друго, им дозволила на Крстоносците да купуваат храна и оружје во Светата земја, наместо да ги носат од Европа.
Интересен факт: Првите банкари (Темпларите) биле запалени на клада.
1494 г.
Двојно книговодство
Ренесансата е позната по изумот на печатарската преса, но поважен за бизнисот е моментот кога претприемачот Лука Пациоли открил како да ги бележи профитот и загубите на истиот лист хартија.
Интересен факт: Формата на корпоративните биланси на успех не се променила многу последниве 500 години.
1714 г.
Машина за пишување
Овие машини постоеле во различен облик преку 150 години пред да почнат вообичаено да се користат во бизнисот.
Интересен факт: Најдолгиот збор што може да го исчукате на машината користејќи ги само буквите во првиот горен ред е “typewriter” (пишувач на машина)
1823 г.
Телеграф
Информационата ера почнала кога се овозможило брзо пренесување на пораките на далечина.
Интересен факт: Пред да се појави телеграфот, испраќање на порака од источниот до западниот брег на САД одземало најмалку 10 дена.
1887 г.
Кредитна картичка
Новелата “Looking Backward“ ја опишува употребата на “кредитна картичка“ за купување. Меѓутоа, идејата не била целосно применета до 1912 година, кога Western Union почнала да издава платежни картички на своите најдобри муштерии.
Интересен факт: Измамите со кредитни картички биле дури и полоши уште пред да се измисли пластичната картичка.
1894 г.
Минимална плата
Нов Зеланд била првата земја во светот што вовела минимална плата, која што сега постои како категорија во 90% од државите.
Интересен факт: Минималната плата во Австралија е двојно повисока од онаа во САД.
1938г.
Копир машина
Кога физичарот Честер Карлсон го пронашол “процесот на печатење слики“ не можел ни да сонува дека неговата инвенција еден ден ќе биде “виновна“ за сечењето на цели шуми од дрва, од кои се прави хартијата.
Интересен факт: Првиот комерцијален копир апарат Xerox користел микрофилм за печатење, наместо хартија.
1972 г.
E-commerce
Првата продажба на стоки онлајн се случила помеѓу студентите на Стенфорд универзитетот и Масачусетскиот институт за технологија-МИТ, кои го користеле APARNET, претходникот на Интернет.
Интересен факт: Првата стока продадена онлајн била пакетче марихуана.
1973 г.
Мобилен телефон
На времето, кога ќе сте излезеле од канцеларија, ќе сте излезеле од канцеларија. Со овој пронајдок, меѓутоа, во основа сте достапни на сите, во секое време, насекаде. Одморите и викендите после овој изум веќе никогаш не биле исти.
Интересен факт: Од една третина до една половина на сите грабежи инволвираат мобилен телефон.
1981 г.
IBM персонален компјутер
По појавата на персоналниот компјутер на IBM, за само една декада речиси секое бизнис биро имало свој компјутер.
Интересен факт: Преку една милијарда персонални компјутери денес се користат во светот. А во моментот кога го читате ова, добар дел од нив се уште се користат за играње Тетрис.
2010 г.
iPad
Многу компании, вклучувајќи го и Microsoft, се обидоа да направат корисен таблет компјутер во минатото, но iPad на Apple, е првиот таков обид што всушност се покажа употреблив, и затоа стана многу популарен.
Интересен факт: Apple произведува повеќе iPad-и во моментов одошто бројот на PC компјутери што го прави било кој производител во светот.
Извор:Inovativnost
Навикнат сум да живеам во комплетно недоразбирање со мнозинството. Порано мислев дека ако дадам сè од себе, во еден момент ќе се разбереме и ќе заживееме среќно и весело до крајот на животот. Тоа кога бев млад. Сега кога сум поискусен, кога можам да ги согледам дури и резултатите од сопствените залагања, јасно ми е…
На 69-годишна возраст почина Александра Слаѓана Милошевиќ, иконата на новиот музички бран во осумдесетите години во поранешна Југославија. Важеше за икона која ги рушеше сите табуа, а на пошироката јавност ѝ е најпозната по хит-нумерата „Принцеза“ која во 1984 година ја сними со Дадо Топиќ. Вистински бум направи со антологискиот хит и спот „Мики, Мики“…
Познатиот српски фотограф Томислав Петернек почина на 91-годишна возраст во Белград. Тој беше носител на највисоките титули во професијата и добитник на повеќе домашни и меѓународни награди, а неговите фотографии беа објавени во најзначајните светски весници, пренесува РТС. Томислав Петернек е роден 1933 година во Винковци, а со фотографија се занимава од 1954 година, пишува…
Денеска по кусо боледување почина еден од највлијателните и најуспешни скопски диџеи, музичари, композитори, текстописци, издавачи и продуценти Мирко Попов. Попов е роден во 1972 година во Скопје. Израснат во Градски ѕид, како што и самиот велеше во неговото „кучкар маало“, почнува да купува плочи и ја засакува музиката уште од основното училиште, што логично резултираше со првите…
Романот „Единствен матичен број“ на Лидија Димковска е добитник на наградата „Роман на годината“ за 2023 година што ја доделува Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“. Објавувањето на добитникот на наградата се одржа денеска во кафе-книжарницата „Буква“, а за победникот одлучуваше жири-комисија составена од Влада Урошевиќ, Бранко Цветкоски, Марија Ѓорѓиева, Сашо…
„Единствен матичен број“ од Лидија Димковска („Три“), „Ако се родат некакви чувства: зборник за љубовта на Гоце и Јанка“ од Блаже Миневски („Матица македонска“), „Заборав“ од Томислав Османли („ВиГ Зеница“), „Сѐ уште можам нешто да сторам“ од Фросина Пармаковска („Или – или“) и „Зелениот дворец“ од Сибо („Арс Либрис“) се петте романи што се најдоа…
(Кон претставата „Поткровје“, по драмскиот текст „Цена“ на Артур Милер во продукција и режија на Александар Ивановски во копродукција со Македонскиот народен театар од Скопје. Главни улоги: Томислав Давидовски, Хари Михајловски, Елена Кузманов, Горан Ников) Двоактната пиеса на Артур Милер е напишана во далечната 1967 година, веднаш по неговите големи пиеси со кои стекнува светска…
(Кон претставата „Бура и продор“ по концепт и режија на Теа Беговска, а во продукција на Интернационалниот театарски фестивал „Скупи“. Главни улоги: Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски, Дин Ибрахим) Најпознатата сентенца на Питер Брук во неговото капитално теоретско дело „Празен простор“ вели: „Можам да земам кој било празен простор…
