Цела Македонија под закана од ерозија
— 13 август, 2016Климатските влијанија, човековата негрижа, но и природните предиспозиции на земјиштето се највлијателните фактори кои Македонија ја прават ранлива земја од ерозии, пишува Утрински весник. Лизгањето на земјиштето е карактеристично за повеќе од 70 проценти од територијата на нашата земја или како што сликовито објаснуваат нашите експерти, потешко е да се каже кој дел од Македонија не е на удар на ерозија.
Според податоците на Министерството за животна средина, Македонија е една од најзагрозените територии на Балканот. Во нашата земја е доминантна водената ерозија, поточно ерозијата предизвикана од дожд и истечните води. Во централниот и источниот дел на државата почести се површинската и линиската водна ерозија, а во западниот дел преовладува лизгањето на земјиштето и на распаѓање и раздробување на карпите. Според извештајот на Европската агенција за животна средина, Македонија влегува во црвената зона на водена ерозија во Европа. Пред десетина години е изработена и картата на ерозија на Македонија, од која јасно се гледа дека 96,5 проценти од целокупната површина на земјата е под процес на ерозија.
Од таа причина досега многупати сме биле сведоци на демонстрација на силата на природата, која деновиве се случуваше и во Тетовско. Ризикот е огромен особено во стрмните планински и долински терени со растресита земјишна подлога, со неотпорни карпи, а особено на познатите лавинско-свлечишни коридори. Мариово, Козјачијата по сливот на Пчиња, големи подрачја во Дебарско, Беровско, Делчевско, како и по средината на Повардарјето се напуштени и неплодни токму бидејќи се соочувале со агресивни лавини, одрони и свлечишта.
„Природата има механизми со кои и самата се бори против ерозивните процеси, но човечкиот фактор е највлијателен“, смета професорот на Институтот за географија, Ивица Милевски.
Човекот ги уништува шумите, особено со дивата сеча на дрвјата, гради населби, патишта, мостови во подрачја склони кон ерозија, не се грижи за реките и несовесно постапува со отпадот. Наместо да презема чекори за заштита, вели Милевски, човекот свесно ја предизвикува природата.
Наизменичните промени на сушни периоди со поројни дождови и силни ветрови ги поттикнуваат ерозивните процеси. Климатските промени го сменија циклусот на врнежи, но и нивниот интензитет, што во последните години резултираше со краткотрајни, но разорни дождови со голема сила. Неплодната земја не успева да ја прими нагло надојдената вода, која руши се’ пред себе.
„Пошумувањето е најважната и најкорисната активност што човекот може да ја направи. Не само дрвја, туку каква било вегетација, која може да послужи како тампон меѓу ударот на врнежите и земјената подлога. Пошумувањето мора да е активност која не смее да се сведува на еден ден, а особено не смее да се дозволи уништување на она што е засадено пред повеќе децении. Природата има способност за обновување на вегетацијата, но не може да се справи со незапирливата незаконска сеча на шумите за да се обезбеди дрво за огрев“, посочува Милевски.
Биолошките активности можат да се поддржат и со градежни, како ископување на канали за дренажа или пренасочување на водите во најкритичните подрачја. Но, и тие ќе ја вршат својата функција само ако се одржуваат чисти и проодни, а не затрупани со отпад. Превентивното зафаќање на водите на некои реки во микроакумулации е мерка која често се применува во светот.
„Климатските влијанија во последните децении предизвикаа зголемување на просечните температури и интензивирање на врнежите кои наликуваат на бури. Луѓето, свесни дека мора да се заштитуваат, особено во поразвиените економии, преземаат активности со кои на некој начин држат чекор со промените во климата. Но кај нас состојбите се поинакви. Ние треба многу повеќе да работиме и да инвестираме, а првенствено треба да ја издигнеме свеста дека со нашите активности можеме да ги спречиме, но и да ги предизвикаме ерозиите“, вели Милевски.
Автор на текстот: Сања Наумовска
Автор:
Слични статии
-
-
Сликата на Доријан Греј е приказна за судбоносниот портрет
23 април, 2017 -
Експертите на УНЕСКО ќе кажат во Париз што виделе во Охрид
12 април, 2017 -
Последни статии
-
Мирко Попов: „Мораме да се бориме за секој милиметар нормалност. Психички ни е неопходна таа борба. И музиката ни е неопходна.“
— 27 март, 2024Навикнат сум да живеам во комплетно недоразбирање со мнозинството. Порано мислев дека ако дадам сè од себе, во еден момент ќе се разбереме и ќе заживееме среќно и весело до крајот на животот. Тоа кога бев млад. Сега кога сум поискусен, кога можам да ги согледам дури и резултатите од сопствените залагања, јасно ми е…
-
Почина Слаѓана Милошевиќ иконата на новиот бран во поранешна Југославија
— 26 март, 2024На 69-годишна возраст почина Александра Слаѓана Милошевиќ, иконата на новиот музички бран во осумдесетите години во поранешна Југославија. Важеше за икона која ги рушеше сите табуа, а на пошироката јавност ѝ е најпозната по хит-нумерата „Принцеза“ која во 1984 година ја сними со Дадо Топиќ. Вистински бум направи со антологискиот хит и спот „Мики, Мики“…
-
Почина Томислав Петернек, легендарниот фотограф кој ги овековечи последиците од скопскиот земјотрес
— 24 март, 2024Познатиот српски фотограф Томислав Петернек почина на 91-годишна возраст во Белград. Тој беше носител на највисоките титули во професијата и добитник на повеќе домашни и меѓународни награди, а неговите фотографии беа објавени во најзначајните светски весници, пренесува РТС. Томислав Петернек е роден 1933 година во Винковци, а со фотографија се занимава од 1954 година, пишува…
-
ПОЧИНА МИРКО ПОПОВ, ЕДЕН ОД ПИОНЕРИТЕ НА ЕЛЕКТРОНСКАТА СЦЕНА ВО МАКЕДОНИЈА
— 24 март, 2024Денеска по кусо боледување почина еден од највлијателните и најуспешни скопски диџеи, музичари, композитори, текстописци, издавачи и продуценти Мирко Попов. Попов е роден во 1972 година во Скопје. Израснат во Градски ѕид, како што и самиот велеше во неговото „кучкар маало“, почнува да купува плочи и ја засакува музиката уште од основното училиште, што логично резултираше со првите…
-
Лидија Димковска е добитничка на наградата Роман на годината за „Единствен матичен број“
— 15 март, 2024Романот „Единствен матичен број“ на Лидија Димковска е добитник на наградата „Роман на годината“ за 2023 година што ја доделува Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“. Објавувањето на добитникот на наградата се одржа денеска во кафе-книжарницата „Буква“, а за победникот одлучуваше жири-комисија составена од Влада Урошевиќ, Бранко Цветкоски, Марија Ѓорѓиева, Сашо…
-
Пет романи во најтесен избор за наградата „Роман на годината“
— 11 март, 2024„Единствен матичен број“ од Лидија Димковска („Три“), „Ако се родат некакви чувства: зборник за љубовта на Гоце и Јанка“ од Блаже Миневски („Матица македонска“), „Заборав“ од Томислав Османли („ВиГ Зеница“), „Сѐ уште можам нешто да сторам“ од Фросина Пармаковска („Или – или“) и „Зелениот дворец“ од Сибо („Арс Либрис“) се петте романи што се најдоа…
-
ВРЕДНОСТА НА СПОМЕНИТЕ И НЕДОРАЗБИРАЊЕТО
— 18 февруари, 2024(Кон претставата „Поткровје“, по драмскиот текст „Цена“ на Артур Милер во продукција и режија на Александар Ивановски во копродукција со Македонскиот народен театар од Скопје. Главни улоги: Томислав Давидовски, Хари Михајловски, Елена Кузманов, Горан Ников) Двоактната пиеса на Артур Милер е напишана во далечната 1967 година, веднаш по неговите големи пиеси со кои стекнува светска…
-
ОБЛАК ЧИСТА АКТЕРСКА ИГРА
— 13 февруари, 2024(Кон претставата „Бура и продор“ по концепт и режија на Теа Беговска, а во продукција на Интернационалниот театарски фестивал „Скупи“. Главни улоги: Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски, Дин Ибрахим) Најпознатата сентенца на Питер Брук во неговото капитално теоретско дело „Празен простор“ вели: „Можам да земам кој било празен простор…
