Ентони Дод Ментл (Anthony Dod Mantle), британско-дански кинематографер со светска кариера и голем број награди, меѓу кои е и актуелната „Златна камера 300“ за животно дело на 43. ИФФК „Браќа Манаки“ во Битола, одржа мастер клас во киното „Манаки“. Мастер класот беше модериран од Најџел Волтерс, поранешен претседател на интернационалната федерација на кинематографери ИМАГО и докажан промотер на битолскиот самит на кинематограферите од светот.
Претставувањето на Ментл – кој пред 13 години, во 2009 на триесеттиот јубилеен фестивал „Браќа Манаки“, стана добитник на Специјалната „Златна Камера 300“ – започна со неговиот своевиден автопортрет. Ментл ги запозна присутните кои ја исполнија салата на киното „Манаки“ со уметничките пасии на членовите на неговото семејство: одраснал во слободоумно семејство, без притисоци од родителите, мајка му била сликарка, а неговиот брат е книжевник. И Ентони мислел дека можеби ќе биде сликар, секогаш заинтересиран за игрите со светлината.
Како млад работел разни физички работи во Британија и во Данска, потоа поминал подолг период во Индија, каде што своевремено живееле и работеле неговите баба и дедо. Таму на најдобар начин го споил воодушевувањето од пејзажите и питорескниот социјален живот на тој континент и – фотографијата. Релативно доцна, на 26 години, од 1985 до 1989 година студирал камера на Националната Филмска Школа во Копенхаген (претходно завршил колеџ за фотографија и комуникации во родната Британија). Таму се случува средбата со професионалната судбина од првата фаза во неговата кариера: соработката со режисерите Ларс фон Трир и Томас Винтерберг, протагонистите на правецот „Догме 95“, кои се творци на, веројатно, последниот значаен филмски манифест во светската кинематографија, кој заговараше снимање филмови со камера од рака и природна светлина.
Ментл на кратко ги портретираше неговите најпознати соборци од разни фази на кариерата: Трир секогаш сакал да провоцира, Винтерберг во „Семејна прослава“ направил едноставна, но исклучителна поетика. За Дени Бојл, пак – со чиј филм „Сиромашниот милионер“ („Slumdog millionaire“) го освои „Оскарот“ за кинематографија; филмот доби вкупно 8 „Оскари“ – вели дека е забавен, но истовремено и брутален автор што сака да предизвикува.
-Секој филм е „ѕверка“, има свој живот, и си зазема сопствена форма, па крајниот исход може да биде непредевидлив, истакна Ментл.
Тој посочи дека за него многу е битна екипата што работи на фотографијата и монтажата при реализацијата на филмот. Ако нема доволно соработка, а премногу его, тогаш процесот на снимање е многу напорен.
На мастер класот беа презентирани извадоци од неколку значајни филмови со потписот на Ментл, како „28 дена“ и „Сиромашниот милионер“ на Бојл, „Антихрист“ на Трир, „Последниот крал на Шкотска“ на Кевин МекДоналд… Ментл им откри сочни детали на присутните за воведната секс-сцена во „Антихрист“, снимена со професионални порно актери.
Ментл говореше за соработката со Винтерберг, кого многу цени како автор и кој му е близок пријател. За Трир, пак, Ментл откри дека кога го снимал „Антихрист“ бил во мрачно расположение (во кое се уште се наоѓа), потоа преточено и во атмосферата во филмот.
-Сите кинематографери треба да го прават тоа што го сакаат и ги возбудува, посочи Ентони Дод Ментл на крајот на средбата со гостите на неговиот мастер клас.
Со слична мисла – дека авторите во нивните креации треба да бидат водени од срцето – Ментл ја прими статутката „Златна камера 300“ за животно дело и на церемонијата на свеченото отворање на 43. ИФФК „Браќа Манаки“.
Навикнат сум да живеам во комплетно недоразбирање со мнозинството. Порано мислев дека ако дадам сè од себе, во еден момент ќе се разбереме и ќе заживееме среќно и весело до крајот на животот. Тоа кога бев млад. Сега кога сум поискусен, кога можам да ги согледам дури и резултатите од сопствените залагања, јасно ми е…
На 69-годишна возраст почина Александра Слаѓана Милошевиќ, иконата на новиот музички бран во осумдесетите години во поранешна Југославија. Важеше за икона која ги рушеше сите табуа, а на пошироката јавност ѝ е најпозната по хит-нумерата „Принцеза“ која во 1984 година ја сними со Дадо Топиќ. Вистински бум направи со антологискиот хит и спот „Мики, Мики“…
Познатиот српски фотограф Томислав Петернек почина на 91-годишна возраст во Белград. Тој беше носител на највисоките титули во професијата и добитник на повеќе домашни и меѓународни награди, а неговите фотографии беа објавени во најзначајните светски весници, пренесува РТС. Томислав Петернек е роден 1933 година во Винковци, а со фотографија се занимава од 1954 година, пишува…
Денеска по кусо боледување почина еден од највлијателните и најуспешни скопски диџеи, музичари, композитори, текстописци, издавачи и продуценти Мирко Попов. Попов е роден во 1972 година во Скопје. Израснат во Градски ѕид, како што и самиот велеше во неговото „кучкар маало“, почнува да купува плочи и ја засакува музиката уште од основното училиште, што логично резултираше со првите…
Романот „Единствен матичен број“ на Лидија Димковска е добитник на наградата „Роман на годината“ за 2023 година што ја доделува Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“. Објавувањето на добитникот на наградата се одржа денеска во кафе-книжарницата „Буква“, а за победникот одлучуваше жири-комисија составена од Влада Урошевиќ, Бранко Цветкоски, Марија Ѓорѓиева, Сашо…
„Единствен матичен број“ од Лидија Димковска („Три“), „Ако се родат некакви чувства: зборник за љубовта на Гоце и Јанка“ од Блаже Миневски („Матица македонска“), „Заборав“ од Томислав Османли („ВиГ Зеница“), „Сѐ уште можам нешто да сторам“ од Фросина Пармаковска („Или – или“) и „Зелениот дворец“ од Сибо („Арс Либрис“) се петте романи што се најдоа…
(Кон претставата „Поткровје“, по драмскиот текст „Цена“ на Артур Милер во продукција и режија на Александар Ивановски во копродукција со Македонскиот народен театар од Скопје. Главни улоги: Томислав Давидовски, Хари Михајловски, Елена Кузманов, Горан Ников) Двоактната пиеса на Артур Милер е напишана во далечната 1967 година, веднаш по неговите големи пиеси со кои стекнува светска…
(Кон претставата „Бура и продор“ по концепт и режија на Теа Беговска, а во продукција на Интернационалниот театарски фестивал „Скупи“. Главни улоги: Илин Јовановски, Дениз Рустеми, Бојан Лазаров, Миа Кантарџиева Петровска, Тодор Стојковски, Дин Ибрахим) Најпознатата сентенца на Питер Брук во неговото капитално теоретско дело „Празен простор“ вели: „Можам да земам кој било празен простор…
